Lòt

Nan foutbòl modèn nan, penalite se youn nan aksyon ki pi delika ak ki pote plis tansyon. Yon gòl ka bay viktwa, yon erè ka koute yon koup. Men, gen yon aspè ki toujou fè anpil pale: se fent moun k ap choute a. Gen moun ki wè l kòm entèlijans, gen lòt ki rele sa twonpri. Se la Lwa 14 nan foutbòl antre pou mete lòd. Men, èske fent legal? Oswa li entèdi? Ann wè sa klè.

Lwa 14 se lwa ki jere chout nan sifas reparasyon an (penalite). Li di klèman: tirè a dwe tann kout siflè abit la, li dwe tire an direksyon gòl la, epi sèl gadyen an gen dwa nan kan an sou liy li. Tout lòt jwè dwe rete deyò zòn nan. Règleman yo strik, paske penalite se yon aksyon ki ka chanje sò yon match.

Fent, nan lang foutbòl la, se lè moun k ap choute penal la fè yon mouvman pou twonpe gadyen an. Li ka ralanti pandan kous li, fè yon ti poz kout, oswa chanje rit pou fè gadyen an plonje. FIFA ak IFAB rekonèt fent kòm yon pati natirèl nan foutbòl, paske tirè a gen dwa sèvi ak entèlijans li pou pran avantaj.

Men, se la pwoblèm nan kòmanse. Malgre fent se yon teknik, gen kèk tirè ki ale pi lwen, yo fè mouvman ki twonpe twòp. Sa kreye gwo deba atravè mond lan: èske moun k ap tire penalite a gen dwa tann gadyen an plonje epi tire aprè? Èske sa pa twòp? Pou evite abi, IFAB modifye Lwa 14 la pou mete limit klè sou fent ilegal.

Fent ki legal se lè tirè a fè li pandan kous li anvan li rive sou boul la. Sa vle di li ka ralanti, fè yon ti sote oswa fè mouvman kò. Sa konsidere kòm yon aksyon natirèl, paske mouvman an toujou kontinyèl, san kase rit. Fent konsa pèmèt epi li legal.

Men gen yon lòt kalite fent ki fè tout bri a: fent ilegal. Sa rive lè tirè a fin fè kous li, li rive tou pre boul la, epi li fè kòm si l ap frape, li tann gadyen an plonje, epi li tire aprè sa. IFAB di aklè: sa se fent ilegal. Aksyon sa a kase tout byennèt mouvman an. Pati anvan jwè a frape a dwe yon sèl mouvman, san entèripsyon.

Lè tirè a fè fent ilegal epi li make, sanksyon yo sevè: yo retire gòl la, tirè a pran katon jòn pou konpòtman anti-espòtif, epi ekip advès la reprann ak yon koufran endirèk. Si sa rive nan yon seyans tiwobi (TAB), gòl la pa konte, tirè a pran katon jòn, epi chout la konsidere kòm rate.

Nan règ yo, gadyen an tou gen yon wòl enpòtan. Li gen dwa fè fent tou, tankou fè mouvman kò pou twonpe tirè a. Men lè tirè a frape, gadyen an dwe gen omwen yon pye sou liy lan. Si li sòti twò bonè, penalite a rechoute, sòf si tirè a li menm te fè yon fot.

Pou fini, fent nan penalite pa entèdi nèt: se fason ou fè li ki konte. Foutbòl ap chèche balans ant kreyativite tirè a ak onètete jwèt la. Si fent la fèt avan frape, li legal. Si li fèt nan dènye segonn avan frape, li ilegal. Yon move fent ka koute yon gòl, yon katon, menm yon tit. Se poutèt sa, konnen règ yo se pa sèlman pou tirè ak abit, men pou tout moun ki renmen foutbòl, paske pafwa se yon sèl mouvman ki chanje tout listwa.